Program opieki nad zabytkami
Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Lubaczowskiego na lata 2019–2022
Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opieki nad zabytkami nakłada na samorząd wojewódzki, powiatowy oraz gminny obowiązek opracowania odpowiednio: wojewódzkiego, powiatowego i gminnego programu opieki nad zabytkami.
Program opieki nad zabytkami powiatu lubaczowskiego, w imieniu Zarządu Powiatu, opracowuje na okres czterech lat Powiatowe Centrum Kultury w Lubaczowie oraz składa, raz na dwa lata, sprawozdanie z realizacji programu.
Do celów programów opieki nad zabytkami ustawa zalicza m.in.:
- włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,
- uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej,
- zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania,
- wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego,
- podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami,
- określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków,
- podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami.
Obecnie obowiązującym programem opieki nad zabytkami w powiecie lubaczowskim jest ten, przyjęty przez Radę Powiatu Lubaczowskiego uchwałą nr XIV/120/2019 z dnia 30 października 2019 r., na lata 2019–2022. Program powstał we współpracy z Muzeum Kresów w Lubaczowie, a jego autorami są: Piotr Zubowski, Janusz Mazur, Krzysztof Stępień, Grzegorz Dąbrowski i Wiesław Huk.
We wstępie do programu czytamy:
Zgodnie z danymi z sierpnia 1939 r. w powiecie lubaczowskim zamieszkiwało blisko 92,5 tys. osób, z czego blisko 50 tys. było obrządku greckokatolickiego, blisko 33 tys. obrządku rzymskokatolickiego, a niespełna 10 tys. stanowili Żydzi. Obecnie, według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2017 r., powiat zamieszkuje ok. 58 tys. osób. Tak diametralna zmiana liczby ludności jest świadectwem przede wszystkim wymordowania Żydów przez Niemców w trakcie II wojny światowej oraz wysiedlenia ludności ukraińskiej w ramach akcji wymiany ludności pomiędzy Polską i Ukraińską Republiką Radziecką w latach 1944–1946, a następnie w trakcie akcji „Wisła” w 1947 r. Tak Żydzi, jak i ludność obrządku greckokatolickiego, pozostawili po sobie bezcenne dziedzictwo kulturowe, którego zachowanie – tak jak zachowanie dziedzictwa wytworzonego przez stulecia przez ludność obrządku rzymskokatolickiego i osób innych wyznań – jest obowiązkiem współczesnych władz i mieszkańców powiatu.
Zachęcamy do zapoznania się z treścią Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Lubaczowskiego na lata 2019–2022, śledzenia działań podejmowanych przez Powiatowe Centrum Kultury w Lubaczowie w ramach jego realizacji oraz do współpracy z nami na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego w naszym regionie.
Do pobrania:
